|
وَاعْفُ عَنَّا
(Бизларни афв эт).
Муохаза сўзи азоблаш маъносини билдиради. Гарчи у муфоала бобида келган бўлса-да, азоблаш фақат бир томондан, Аллоҳ томонидан бўлади.
Бу муборак оятда Аллоҳ Таолога бизни унутганимиз яъни, бошқа ишлар билан машғул бўлиб, У Зотнинг буйруқларини бажармаганимиз, аниқроқ қилиб айтганда ўзимиз бепарволик қилганимиз учун ҳам, қасддан қилган хатоларимиз учун азобламаслигини сўраб илтижо қилиш бор.
Бу муборак оятда ифодаланган, азобланишга олиб борадиган унутиш ва хато мана шу. Бундан бошқа хато ва унутиш учун Аллоҳнинг марҳамати ила азоб йўқ. Пайғамбар с.а.в. айтадилар:
«إِنَّ اللهَ وَضَعَ عَنْ أُمَّتِى الْخَطَأَ، وَالنِّسْيَانَ، وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ»
«Аллоҳ умматимдан билмасдан қилинган, унутиб қилинган ва мажбурланиб қилинган (амалларнинг гуноҳи)ни олиб ташлади».
Мана шу ерда бир савол туғилади: Агар бу оятда ифодаланаётган хато ва унутиш гуноҳ бўладиган бўлса, Муслимнинг ҳадисидаги Аллоҳнинг ижобат қилишини қандай тушунамиз? Бундан биз бу гуноҳлар учун жазоланмаймиз, деган маъно чиқадими?
Аллоҳ Таолонинг ижобат қилиши Пайғамбар с.а.в. тафсир қилиб берганларидек, дуо қилиб сўраган истакларимизни амалга ошириб беришидир, яъни, гуноҳларимизни ўчириб, бизни мағфират қилиши ё биздан бир ёмонликни даф қилиши ёки ухровий савобимизни кўпайтиришидир. Термизий Абу Ҳурайра йўлидан чиқарган мана бу ҳадисда Пайғамбар с.а.в. шундай деганлар:
«مَا مِنْ رَجُلٍ يَدْعُو اللَّهَ بِدُعَاءٍ إِلاَّ اُسْتُجِيبَ لَهُ فَإِمَّا أَنْ يُعَجِّلَ لَهُ فِى الدُّنْيَا, وَإِمَّا أَنْ يُدَّخَرَ لَهُ فِي الآخِرَةِ, وَإِمَّا أَنْ يُكَفِّرَ عَنْهُ مِنْ ذُنُوبِهِ بِقَدَرِ مَا دَعَا مَا لَمْ يَدْعُ بِإِثْمٍ أَوْ قَطِيعَةٍ رَحِمٍ أَوْ يَسْتَعْجِلَ، قالوا يا رسول الله وكيف يستعجل؟ قال: يَقُولُ دَعَوْتُ رَبِّى فَمَا اِسْتَجَابَ لِى»
227-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232